In Nederland gaan we drie tot vijf keer per dag naar het toilet. Gemiddeld is dat zo’n vijftig minuten per week. Wat ongeveer een half jaar van ons leven in het beslag neemt. In die tijd produceren we wel erg veel afval. Toiletpapier is de grote boosdoener; maar ook maandverband, tampons en de hoeveelheid water die we gebruiken. Dat moet anders. Een duurzaam thuis betekent immers ook een duurzaam toilet. Hoe gaat dat echter in z’n werk?
TOILETPAPIER VERVUILER NR.1
Wist je dat toiletpapier oorspronkelijk uit China komt? Al sinds de 6e eeuw gebruikten ze in dit grote Aziatische land papier als hulpmiddel bij persoonlijke hygiëne rond poepen en plassen. In Europa was dit echter wel anders. Hier gebruikten men de meest uiteenlopende middelen om ons ‘gat’ mee af te vegen. Van hooi, bladeren, hennep, mos, schelpen, schillen, sponzen, stenen, varens, water, wol tot zelfs potscherven (auw!). Pas in 1857 werd de eerste toiletrol geïntroduceerd in winkels. Sindsdien is het toiletpapier bij ons niet meer weg te denken.
Maar de cijfers rondom het afval van onze toiletbezoeken zijn schrikbarend. De hoeveelheid afval van een huishouden bestaat namelijk voor zo’n 90% uit afval van ons toiletgebruik. De doorsnee Nederlander gebruikt maar liefst 8,6 velletjes toiletpapier per beurt. Als we dat bij elkaar optellen komen we op 100 rollen per jaar. Een gemiddelde westerling gebruikt dus 2.200 rollen toiletpapier per jaar in zijn leven. Alle Nederlanders spoelen dus iedere dag maar liefst 22.000 kilometer aan papier door het toilet.
”Om iemand gedurende zijn hele leven van toiletpapier te voorzien zijn zo’n 384 bomen nodig.”
De grote vraag is nu, hebben we dat papier wel nodig? Want als we nu kijken naar Aziatische landen zoals Thailand en Vietnam, gebruikt men water om het lichaam te reinigen na een toiletbezoek. Dit wordt gedaan door middel van een soort douchekop, ook wel een wc-douche of bidetdouche genoemd, die je dus kunt gebruiken in plaats van papier. In Trouw betoogt hoogleraar Jules van Lier dat dit veel duurzamer is, ondanks meer waterverbruik. “Per jaar gooien we in Nederland zo’n 200.000 ton papier in het riool. Voor elke kilo opgelost toiletpapier is ongeveer één kilowattuur aan energie nodig voor afbraak. Als de helft van het toiletpapier oplost, staat dat gelijk aan de jaarlijkse energieverbruik van 25.000 huishoudens.”
Maar is er iets wat we eraan kunnen doen? Een toiletbezoek kun je simpelweg niet vermijden. LYNN heeft een aantal tips opgesomd die kunnen helpen met duurzamer toiletpapiergebruik:
- Probeer papiergebruik te beperken.
- Koop eco-toiletpapier van gerecycled materiaal, evenals papieren doekjes van gerecycled materiaal
- Koop ongebleekt toiletpapier, dus toiletpapier zonder witte kleur
- Koop toiletpapier zonder chemicaliën.
- Laat toiletpapier links liggen en installeer een bidetdouche.
- Kies voor een stoffen, herbruikbare handdoek in plaats van papieren wegwerpdoekjes voor het drogen van de handen.
Hoog toiletpapiergebruik is echter niet het enigste probleem. Voor de productie van toiletpapier zijn natuurlijk grondstoffen nodig. Hiervoor dienen uitermate veel bomen gekapt worden. Ontbossing heeft grote gevolgen voor de opname van CO2 en daarmee klimaatverandering teweegbrengt. Verder is toiletpapier niet de enigste boosdoener, want ook elektriciteit, menstruatie-afval, hoog waterverbruik en chemische schoonmaakmiddelen zijn slecht voor het milieu.
MENSTRUATIE-AFVAL VERVUILER NR.2
De gemiddelde vrouw gooit tijdens haar hele leven ongeveer 10.000 tampons of maandverbanden weg. Dat is vergelijkbaar met haar eigen lichaamsgewicht aan menstruatieproducten. Zoals je wellicht al weet is dat maandverband meer afval geeft dan tampons. Maandverband zorgt op 1 vrouwenleven voor 90kg restafval en tampons 60kg. Dat is erg veel, toch?
”Gangbare tampons zijn van katoen (96%) en maandverband is een mix van houtpulp (74%) en plastic (23%). Gebruikte tampons en maandverband horen bij het restafval: ze zijn niet te recyclen,” aldus een woordvoerder bij Milieu Centraal. ‘Dit verhoogt de milieubelasting ervan ten opzichte van herbruikbare varianten. Spoel ze nooit door het toilet. Dan verstopt het riool.”
Maar is er iets wat we eraan kunnen doen? Menstruatie kunnen we simpelweg niet ontlopen. LYNN heeft een aantal tips opgesomd die kunnen helpen met een duurzamere menstruatie:
- Gebruik een menstruatiecup
- Gebruik duurzaam maandverband van biologisch katoen, bio plastic en zonder nare toevoegingen
- Gebruik eco-inlegkruisjes
- Gebruik duurzame tampons
- Gebruik wasbaar maandverband
- Gebruik menstruatie ondergoed
WATERVERBRUIK VERVUILER NR.3
Het toilet heeft een groot aandeel in tevens ons dagelijkse waterverbruik. Ongeveer 30% van het totale waterverbruik wordt door het toilet veroorzaakt. Drinkwater wordt gelukkig steeds minder gebruikt bij het doorspoelen van ons toilet. 50 jaar geleden gebruikte één persoon ongeveer 70 liter water per dag voor het doorspoelen van het toilet. Dankzij moderne spoeltechnologie wordt er nog maar 18 liter per persoon per dag gebruikt. Dat is een besparing van meer dan 50 liter water per persoon per dag. Maar dit kan natuurlijk altijd nog beter.
Maar is er iets wat we eraan kunnen doen? Hieronder heeft LYNN een aantal beknopte tips voor je opgesteld die je kunnen helpen met minder water- en energieverbruik bij een bezoek aan het toilet:
- Plaats een waterbesparend toilet
- Gebruik een spoel-onderbreker
- Gebruik de spaarknop op het toilet
- Kies voor een douche-wc
- Trek niet steeds door
- Laat een kleine stortbak plaatsen
SCHOONMAAKMIDDELEN VERVUILER NR.4
We willen natuurlijk allemaal een schoon toilet. Niet gek dus dat we allerlei vervuilende middelen erin gooien omdat ze simpelweg goed werken. Allesreiniger, ontkalker, vetverwijderaar, schuurmiddel, wat is eigenlijk de milieu-impact van deze middelen? Hierbij gaat het niet alleen om de chemische stoffen. Het heeft nog veel meer vervuilende componenten in zich. Neem een voorbeeld aan het verpakkingsmateriaal en -afval, productie van de bestanddelen, energie voor waterzuivering, transport, warm water om schoon te maken etc. Maar is er iets wat we eraan kunnen doen? Wc’s dienen eenmaal schoon gehouden te worden. LYNN heeft een aantal tips opgesomd die kunnen helpen met een duurzamere schoonmaak:
- Gebruik groene zeep
- Gebruik schoonmaakazijn tegen kalk
- Gebruik allesreiniger voor de wc van een duurzaam merk
- Gebruik zuiveringszout
- Beperk de hoeveelheid diverse schoonmaakmiddelen
- Gebruik kleine hoeveelheden per keer
- Gebruik een plopper in plaats van ontstopper
- Kies voor geconcentreerde schoonmaakmiddelen, hierdoor is de verpakking kleiner, dus minder transport, CO2-uitstoot en afval.
BRONNEN
Foto’s: Unsplash Toilet Bad ass by Unsplash, Menstruation Cup by Unsplash