NATUUR + WETENSCHAP + CREATIVITEIT
Innovaties op het gebied van duurzaamheid groeien met de dag. Een vrij interessante ontwikkeling is biodesign. Deze kruisbestuiving tussen natuur, wetenschap en creativiteit zou tot de grootste innovaties van de twintigste eeuw kunnen behoren. Van een stoel die wordt gebouwd van schimmels tot een lamp bestaande uit bacteriën. Voor wie geduld heeft, blijkt er van alles mogelijk. Als het aan de nieuwe generatie ontwerpers ligt, zijn biomaterialen de interieurtoekomst.
WAT IS BIODESIGN?
Kan plantaardig leven (of enkele insectensoorten) de mens helpen als dienstverlener? Dat is een van de vragen waar biodesignwetenschappers zich mee bezighouden. Biodesign staat voor het ontwerpen met organismes. Hierbij roepen ontwerpers de hulp in van dieren en planten om radicaal nieuwe designconcepten mogelijk te maken. Want met levend materiaal zoals schimmels of bacteriën kun je structuren laten groeien in iedere gewenste vorm.
“The biggest innovations of the twenty-first century will be the intersection of biology and technology. A new era is beginning.” (Walter Isaacson & Steve Jobs)
Biodesign overschrijdt de grens tussen het ‘gemaakte’ en het ‘geborene’. Doordat organismen als wezenlijke designelementen kunnen fungeren brengt het ons producten die groeien, voelen, zich aanpassen en zichzelf repareren. Industriële en mechanische systemen worden vervangen door biologische processen. Biodesign haalt imitatie en biomimicry in, waarmee de grenzen tussen organismen en objecten vervagen. Een gelukkig huwelijk tussen biologie, design en technologie.
DE TOEKOMST IS GROEN
Maar wat hebben die biomaterials nou te maken met duurzaamheid? Simpel. Om fossiele materialen te vervangen hebben we immers alternatieven nodig. Algen, bacteriën, schimmels en andere levende organismen kunnen hierbij een grote rol gaan spelen. Want ze groeien snel, hebben een milieuvriendelijk productieproces, zijn volledig biologisch afbreekbaar (zero-waste). Bovendien is biodesign op zowel kleine – als grote schaal toepasbaar. Dat klinkt als muziek in de oren, toch?
DUURZAAM DESIGN RUKT OP
Er zijn inmiddels veel ontwerpers die zich buigen over de mogelijkheden van organismes. Een stoel bestaande uit paddenstoelen? Misschien moet je nog even wennen aan het idee. Maar die stoel bestaat dus echt. De Mycelium Chair van Studio Klarenbeek & Dros is helemaal gemaakt van schimmels. Maar dat is niet alles. Andere ontwerpen die het duo op hun naam heeft staan, zijn onder andere shampooflessen en serviesgoed van 3D-geprinte algen en biopolymeer.
De Nederlandse ontwerpster Teresa van Dongen zette de wereld op z’n kop met haar magische lamp Ambio. Haar passie voor het combineren van design met biologie inspireerde haar tot het maken van de zogeheten bioluminescente lichtinstallatie. Ambio is een soort visualisatie van een onderzoek naar het gebruik van de natuur als energiebron. Zo onderzocht ze met dit project naar de mogelijkheden van lichtgevende bacteriën uit de oceaan. Dit resulteerde in een lamp voorzien van een chemische reactie die ervoor zorgt dat het een blauw licht uitstraalt.
De Transience Mirrors van Lex Pott en David Derksen zijn nog zo’n prachtig voorbeeld van biodesign. Transcience toont de schoonheid van het natuurlijke oxidatieproces van zilver chemisch te versnellen. Door dit proces te versnellen en te manipuleren, tonen de Transcience-spiegels verschillende stadia van oxidatie in drie verschillende geometrische patronen. Het resultaat is een keurrijk patchwork dat varieert van zilver en goud tot bruin, van blauw tot paars.