Stel, je vloer is oud en vervallen. Of het voldoet gewoonweg niet aan de functionele en/ of esthetische eisen. Dan wordt het natuurlijk tijd voor een nieuwe vloer. Maar wat doet zo’n nieuwe vloer eigenlijk met jouw ecologische voetafdruk? LYNN zocht uit welke vloeren precies duurzaam zijn en welke je beter kunt vermijden.
YES, EEN NIEUWE VLOER!
Vooropgesteld: de meest duurzame vloer is er een die zo lang mogelijk ligt. Nieuwe vloeren vergen namelijk altijd nieuwe productie, bewerking, vervoer en afwerking. Dat betekent automatisch verhoging van de CO2-uitstoot en meer milieubelasting. LYNN begrijpt dat het soms nodig of gewenst is een vloer te vervangen. Maar hoe doe je dat zo duurzaam mogelijk?
Tip nummer één: leg een ondervloer. Zo’n vloer verlengt de levensduur van de bovenlaag aanzienlijk. Een ondervloer is een vloer die wordt geplaatst tussen de bodem en toplaag van een vloer. Over het algemeen worden ondervloeren toegepast als bescherming of isolatielaag. De extra milieubelasting van een ondervloer is gelukkig minimaal.
Het is echter niet eenvoudig uit de losse pols een duurzame vloer aan te wijzen. Zo dient LYNN veel aspecten in acht te nemen zoals de levensduur; het soort materiaal; welke stoffen nodig zijn voor het onderhoud; waar de vloer vandaan moet komen; hoe de arbeidsomstandigheden waren bij de productie en ga zo maar door.
HARDE VLOEREN
PARKET VLOER
Als we met alle bovengenoemde aspecten rekening houden, staat de massief houten vloer op nummer 1. Zo’n vloer is immers hernieuwbaar, kan diverse keren opnieuw geschuurd worden en gaat daardoor veel langer mee. Nog een voordeel van deze vloer is dat er geen lijm of kunststof aan te pas komt. Wil je het helemaal duurzaam aanpakken? Kies dan voor een tweedehands of gerecyclede houten vloer. In een eerder artikel schreef LYNN over dit onderwerp.
Het is uiteraard mogelijk dat je enkel het uiterlijk van de houten vloer wilt veranderen. Schilder het dan niet met verf inclusief alle rotzooi aan oplosmiddelen. Bij dit proces komen er immers schadelijke stoffen vrij. Geadviseerd wordt olie of was te gebruiken. Ben je echter vastberaden om het te schilderen? Kies dan voor een duurzame verfsoort.
EEN BAMBOE VLOER
Dat bamboe duurzamer is dan hout, is gewoon een leugen. In een eerder artikel besprak LYNN waarom dat zo is. Kort gezegd: bij de productie van bamboe gaat er veel biodiversiteit verloren. Daarnaast dienen de stroken van dit grassoort te worden verlijmd met kunsthars. Dit is een zeer milieuonvriendelijk materiaal waardoor de vloer zijn recyclebare functie verliest. Bovendien zijn vloerdelen uit Azië niet per se klimaatneutraal.
EEN KURKEN VLOER
Kurk is afkomstig van de kurkeik die vaak voorkomt in de bossen rondom de Middellandse Zee. De bomen worden niet gekapt om de schors te oogsten en het groeit om de drie jaar terug, waardoor het een ideale duurzame bron is. Daarnaast heeft kurk antibacteriële eigenschappen die allergenen in huis verminderen, het is brandvertragend, gemakkelijk te onderhouden en werkt ook als een natuurlijk insectenwerend middel. Kurk is eenvoudig te behandelen en kan zo in vrijwel elk interieur worden toegepast. Kurkvloeren gaan gemiddeld tussen de 10 en 30 jaar mee.
EEN STENEN VLOER
Naast hout en bamboe hebben we natuurlijk ook nog stenen vloeren. Wie oude gebouwen bezoekt, merkt al snel op dat steen honderden jaren meegaat. Een stenen harde vloer is echter alleen duurzaam wanneer de vloer ook zo lang blijft liggen. En dat is altijd nog maar de vraag.
Kies je dan toch voor een stenen vloer? Ga dan liever voor beton dan voor bijvoorbeeld natuursteen of tegels van keramiek. Vooral de winning van natuursteen heeft een negatieve impact op het milieu. Er is veel energie nodig om natuursteen te winnen en het is bovendien belastend voor de biodiversiteit van het milieu.
Keramische tegels bestaan meestal uit een onderlaag van klei en soms – het qua milieu gunstiger – beton met een laag glazuur erop. Het bakken van de tegels kost veel energie en voor de glazuurlaag worden zware metalen gebruikt. Toch is het soms wel de beste keuze volgens de krant Trouw. ‘’Tegels geven goed warmte door en zijn daarom geschikt voor huizen met vloerverwarming. Hout op vloerverwarming gaat meestal niet, of is niet zo goed voor het verwarmingsrendement. Tegels hebben een beter rendement en zo bespaar je weer energie dus.”
EEN GLAZEN VLOER
Glas dat we in de glasbak gooien wordt gerecycled, maar weet jij wat er gebeurt met al dat gerecyclede glas? Dat wordt onder andere gerecycled tot beglazing voor vloeren en tegels. Hierdoor zijn glazenvloeren duurzaam en wordt het een prachtige optie voor zowel vloeren als badkamer- en keukenwanden. Glas heeft vergelijkbare voordelen van andere milieuvriendelijke materialen: het is niet-absorberend en zal niet schimmelen of schimmelen in vochtige omgevingen. Daarnaast is het ook gemakkelijk te onderhouden.
LINOLEUM, VINYL EN PVC
Linoleum wordt gemaakt van lijnzaadolie, kurk, hars en jute en is dus een natuurlijk product. Omdat linoleum enkel bestaat uit natuurlijke grondstoffen, is de vloer biologisch afbreekbaar. Bovendien gaat de vloer zo’n twintig tot dertig jaar mee. Linoleum prijkt dus ook op groene lijstjes. Toch weet Milieu Centraal nog weinig over de teelt van de grondstoffen voor dit materiaal. Het is dus nog te vroeg om te concluderen of linoleum volledig duurzaam is.
Vinyl bestaat uit meerdere lagen kunststof waaronder een sterke toplaag en een transparante beschermlaag. Kunststof wordt gemaakt van aardolie, dat een keer opraakt en energie kost om te verwerken. Vinyl bevat plastic dat zeer schadelijke gevolgen heeft voor het milieu.
Een PVC-vloer bestaat ook voornamelijk uit kunststof, maar is bijna niet meer te onderscheiden van een houten of betonnen vloer. Kunststof is minder duurzaam dan hout. Zo gaat het minder lang mee en beschadigingen in de vloer zijn moeilijker op te lossen.
ZACHTE VLOEREN
EEN WOLLEN TAPIJT
Een wollen tapijt is een natuurlijke vloer en dat klinkt ons natuurlijk aantrekkelijk in de oren. Niets is minder waar. Milieu Centraal waarschuwt voor wollen vloeren. Bij de productie ervan wordt het milieu immers zwaar belast. Nog meer dan bij kunstvezeltapijt of vloeren van plantaardige vezels. Bovendien stoten schapen het schadelijke broeikasgas methaan uit; veroorzaken vermesting van het oppervlaktewater en nemen veel ruimte in beslag.
Kies je dan toch voor tapijt? Kijk dan naar het Gut-keurmerk. Tapijten met dit keurmerk mogen niet zijn behandeld met schadelijke stoffen zoals zware metalen of bepaalde kleurstoffen. Tevens is het Ökotex-keurmerk eentje om aandacht aan te besteden. Deze waarborgt de gezondheid voor textiel.
EEN PAPIEREN TAPIJT
Een tapijt van papier is ook nog een mogelijkheid. Vooral handig wanneer je last hebt van allergieën. Papieren tapijten worden gemaakt van houtvezels van langzaam groeiende bomen, gemengd met hars en water. Hoewel er voor dit tapijt minder ‘boom’ nodig is, bevat het papier een coating van fluorpolymeren. Dit is een verzamelnaam voor een groep van kunststoffen die beschikken over een unieke combinatie van fysieke eigenschappen. Een papieren tapijt is dan ook niet biologisch afbreekbaar waardoor we de vloer niet bepaald duurzaam kunnen noemen.
